Aluat.vn | Quyền thừa kế bao gồm những gì? [Chi tiết 2023].

Thừa kế dưới định nghĩa của pháp luật được hiểu là sự chuyển dịch về quyền sử hữu tài sản từ người đã qua đời chuyển sang cho người còn sống dưới hình thức là để lại di chúc hoặc theo pháp luật quy định khi người này mất đi. Vậy Quyền thừa kế bao gồm những gì? Hãy cùng Zluat tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.

1. Quyền thừa kế là gì?

Quyền thừa kế là một trong những quyền cơ bản của công dân. Quyền thừa kế được pháp luật các nước trên thới giới công nhận. Quyền thừa kế bao gồm các quyền như sau : quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình sau khi mất, quyền để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo di nguyện của bản thân và quyền được hưởng phần di sản đó theo di chúc hoặc theo quy định của pháp luật của người được hưởng di sản.

2. Đối tượng của quyền thừa kế

Về đối tượng của quyền thừa kế dưới góc độ pháp luật được hiểu là tài sản thuộc sở hữu của người chết hoặc quyền tài sản của người chết mà người chết là người sử dụng hợp pháp để lại cho người còn sống.

Theo quy định tại Điều 115 Bộ luật dân sự 2015 thì quyền tài sản là quyền trị giá được bằng tiền, bao gồm quyền tài sản đối với đối tượng, quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác. Vậy tài sản được nhắc tới ở đây được hiểu là bao gồm những gì? Điều 105 Bộ luật dân sự 2015 quy định tài sản là vật, là tiền, là giấy tờ có giá và là quyền tài sản. Tài sản được nhắc tới ở đây bao gồm bất động sản và động sản. Bất động sản và động sản có thể là tài sản hiện đã có và tài sản hiện chưa có sẽ được hình thành trong tương lai.

3. Chủ thể của quyền thừa kế

Về chủ thể của quyền thừa kế trong trường hợp này bao gồm quyền của người để lại di sản và quyền của người nhận di sản.

Vấn đề thứ nhất đặt ra  là quyền thừa kế của người để lại di sản:

Theo Bộ luật dân sự 2015 thì mọi cá nhân đều có quyền định đoạt tài sản của mình thể hiện dưới dạng di chúc trước khi qua đời.Mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền thừa kế, không phân biệt nam, nữ, tuổi tác, thành phần, tôn giáo, địa vị chính trị xã hội … đều có quyền để lại tài sản của mình cho người khác và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Pháp luật Việt Nam bảo về quyền thừa kế của người lập di chúc dưới hai hình thức: thông qua di chúc để lại trước khi qua đời hoặc theo quy định cụ thể của pháp luật trong trường hợp không có di chúc để lại.

Trong trường hợp có di chúc của người qua đời để lại thì việc phân chia di sản phải tuân theo ý nguyện của người lập di chúc đã ghi rõ trong di chúc. Chia cho những ai? Di sản chia là gì? Và chia cho bao nhiêu? Việc phân chia này vừa thể hiện sự tôn trọng di nguyện của người đã khuất vừa là phương thức giải quyết di sản một cách công bằng nhất tránh việc tranh chấp không đáng có xảy ra về sau.

Trong trường hợp người đã chết không có di chúc để lại thì việc phân chia di sản sẽ tuân theo quy định của pháp luật về thừa kế tại Bộ luật Dân sự 2015.

Vấn đề thứ hai đặt ra là Quyền thừa kế của người nhận di sản:

Căn cứ vào việc người chết có để lại di chúc hay không thì người nhận di sản cũng được chia thành hai trường hợp: thứ nhất là người nhận di sản theo di chúc và thứ hai là người nhận di sản theo pháp luật. Mọi cá nhân đều có quyền thừa kế và nhận di sản trong trường hợp mình thuộc diện nhận di sản theo pháp luật hoặc nhận di sản theo di chúc.

Trường hợp người nhận di sản theo di chúc thì căn cứ vào quyền thừa kế của họ, họ sẽ được hưởng phần di sản mà người đã chết để lại theo đúng những điều khoản mà di chúc đã ghi lại.

Trường hợp người nhận di sản theo quy định của pháp luật thì căn cứ vào hàng thừa kế để xác định phần di sản mà họ sẽ nhận được.

Bên cạnh đó người có quyền thừa kế là người nhận di sản cũng có quyền từ chối nhận phần di sản của mình dù là trong trường hợp nhận di sản theo pháp luật hay nhận di sản theo di chúc nếu sự từ chối quyền hưởng di sản của người thừa kế phù hợp với những điều kiện mà pháp luật đã quy định. Sự từ chối quyền hưởng di sản của người thừa kế được quy định thời hạn có hiệu lực của sự khước từ, hình thức và thủ tục khước từ quyền hưởng di sản và trường hợp không có quyền từ chối quyền hưởng di sản. Quyền từ chối nhận di sản thừa kế được pháp luật cho phép nếu phù hợp với điều kiện, nguyên tắc, thời hạn theo quy định tại Điều 620 Bộ luật dân sự 2015.

Từ chối quyền hưởng thừa kế theo di chúc z hay theo pháp luật cũng là sự thể hiện quyền thừa kế, ý chí của người được chỉ định thừa kế theo di chúc hay theo pháp luật đã không nhận thừa kế theo sự định đoạt của người để lại di sản. Trong trường hợp người thừa kế theo di chúc đồng thời là người thuộc hàng thừa kế theo pháp luật được hưởng di sản thì việc thể hiện ý chí của người đó có thể xảy ra các trường hợp sau:

Trường hợp thứ nhất, người được thừa kế chỉ từ chối quyền hưởng thừa kế theo di chúc mà không từ chối quyền hưởng thừa kế theo pháp luật.

Trường hợp thứ hai, người được thừa kế chỉ từ chối quyền hưởng thừa kế theo pháp luật mà không từ chối quyền hưởng thừa kế theo di chúc.

Trường hợp thứ ba, người được thừa kế từ chối cả quyền hưởng thừa kế theo di chúc và quyền hưởng thừa kế theo pháp luật.

Tuy nhiên việc thực hiện quyền năng này của người có quyền hưởng di sản chỉ được pháp luật chấp nhận trong thời hạn là 06 tháng kể từ ngày tiến hành mở thừa kế;  nếu quá thời hạn đã nêu trên, người được hưởng di sản mới bày tỏ ý kiến của mình về việc từ chối nhận di sản thì việc từ chối nhận di sản của họ sẽ không được pháp luật chấp nhận và theo đó người hưởng di sản buộc phải chấp nhận việc hưởng phần di sản  của mình vì đó là “quyền thừa kế”.

Trên đây là nội dung giải đáp của Zluat về Quyền thừa kế bao gồm những gì? Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho quý bạn đọc. Trong quá trình tìm hiểu, nếu quý bạn đọc còn có thắc mắc, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua website hoặc Hotline để được hỗ trợ giải đáp.