Học sinh, sinh viên có phải là đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc? (Cập nhật 2023).

Trong những năm qua, chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) đã cho thấy những tác động tích cực, cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của toàn dân. Với vai trò là thế hệ chủ nhân tương lai của đất nước được phát triển toàn diện cả về trí tuệ và thể chất, học sinh, sinh viên là nhóm đối tượng được quan tâm trong quá trìình áp dụng chính sách BHYT. Pháp luật hiện hành đã có những quy định tương đối đầy đủ về vấn đề này tuy nhiên trên thực tế còn nhiều học sinh, sinh viên cũng như các bậc phụ huynh băn khoăn rằng Học sinh, sinh viên có phải là đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc? Dưới đây, Zluat sẽ đưa ra tư vấn chi tiết, rõ ràng nhất để giúp quý phụ huynh và những người quan tâm có câu trả lời.  

Học sinh, sinh viên có phải là đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc?

Cơ sở pháp lý

• Luật Bảo hiểm y tế năm 2008 sửa đổi, bổ sung năm 2014
• Nghị định số 146/2018/NĐ-CP Quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật bảo hiểm y tế.
• Căn cứ Công văn số 2396/BHXH-TST ngày 06/8/2021của Bảo hiểm xã hội Việt Nam về việc thực hiện bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên năm học 2021-2022

1. Học sinh, sinh viên là đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm y tế.

Theo quy định của Điều 1 Nghị định 146/2018/NĐ-CP của Chính phủ, các nhóm đối tượng sau thuộc đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm y tế:

1. Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng;
2. Nhóm do cơ quan BHXH đóng;
3. Nhóm do ngân sách Nhà nước đóng;
4. Nhóm được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng;
5. Nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình;
6. Nhóm do người sử dụng lao động đóng.

Trong đó, theo khoản 3 Điều 4 của Nghị định này, học sinh, sinh viên thuộc nhóm đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng – một trong 06 nhóm bắt buộc phải tham gia BHYT được liệt kê ở trên. 

Khoản 2 Điều 13 Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014 quy định, trường hợp một người đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia BHYT khác nhau thì đóng BHYT theo đối tượng đầu tiên mà người đó được xác định theo thứ tự quy định tại Điều 12 của Luật này.

Như vậy, nếu học sinh, sinh viên đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia BHYT khác nhau thì sẽ đóng BHYT theo đối tượng đầu tiên mà người đó được xác định theo thứ tự trên. 

Do đó, nếu học sinh. sinh viên chỉ thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng thì bắt buộc phải mua BHYT theo trường.

Còn nếu học sinh thuộc nhóm đối tượng tham gia BHYT do ngân sách Nhà nước đóng như người thuộc hộ gia đình nghèo; người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo… sẽ không phải mua BHYT theo trường.

2. Quyền lợi mà học sinh, sinh viên nhận được khi tham gia bảo hiểm y tế

Chính sách BHYT được thực hiện theo nguyên tắc bảo đảm chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia. Việc thực hiện chính sách BHYT HSSV không chỉ bảo đảm cho các em được chăm sóc tốt sức khỏe ban đầu để yên tâm học tập, mà còn giúp giảm gánh nặng về kinh tế cho gia đình khi các em không may mắc phải những căn bệnh hiểm nghèo cần chi phí điều trị cao. Từ đó, các em có cơ hội được khám, chữa bệnh được khỏe mạnh và quay trở lại cuộc sống bình thường.Khi tham gia bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên thì học sinh, sinh viên được:– Được Ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng BHYT.– Được khám, chữa bệnh tại các cơ sở khám chữa bệnh theo quy định. Trường hợp cấp cứu được khám, chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở khám chữa bệnh nào và phải xuất trình thẻ BHYT cùng với giấy tờ chứng minh về nhân thân trước khi ra viện. – Được bảo hiểm y tế chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng theo quy định; được thanh toán chi phí vận chuyển người bệnh đối với một số đối tượng. Khi đi khám chữa bệnh đúng tuyến và thực hiện đầy đủ thủ tục, học sinh – sinh viên có thẻ BHYT ế được hưởng 80% chi phí. Còn không đúng tuyến, không có giấy chuyển tuyến mà xuất trình đầy đủ thủ tục khám chữa bệnh BHYT sẽ được thanh toán trong phạm vi, mức hưởng và tỉ lệ hưởng là 100% khi khám chữa bệnh ngoại trú bệnh viện tuyến huyện; 100% khi khám chữa bệnh nội trú bệnh viện tuyến huyện, tỉnh; 40% khi khám chữa bệnh nội trú bệnh viện tuyến trung ương.– Trường hợp khám, chữa bệnh tại cơ sở y tế không ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT hoặc khám, chữa bệnh tại nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu nhưng không thực hiện đầy đủ thủ tục khám chữa bệnh theo quy định, học sinh, sinh viên tự thanh toán chi phí với cơ sở khám chữa bệnh, sau đó tập hợp hồ sơ, chứng từ và thanh toán trực tiếp tại cơ quan Bảo hiểm xã hội theo mức hưởng quy định tại Điều 30 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 của Chính phủ.– Được chăm sóc sức khỏe ban đầu tại y tế trường học theo quy định.– Được cấp, gia hạn thời gian sử dụng thẻ bảo hiểm y tế tương ứng với số tháng nộp tiền đóng BHYT, được đăng ký khám chữa bệnh BHYT ban đầu tại cơ sở khám, chữa bệnh BHYT tuyến xã, tuyến huyện hoặc tương đương.

3.Chế tài xử lý đối với hành vi không đóng bảo hiểm y tế bắt buộc 

Theo khoản 1 Điều 57 Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế quy định: “ Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 50.000 đồng đến 100.000 đồng đối với hành vi không đóng bảo hiểm y tế của cá nhân có trách nhiệm tham gia bảo hiểm y tế”  đồng thời  người vi phạm còn buộc phải nộp số tiền phải đóng vào tài khoản thu của quỹ BHYT (Khoản 5 của điều Luật này) 

4. Mức đóng và phương thức đóng Bảo hiểm y tế đối với các đối tượng học sinh, sinh viên theo pháp luật hiện hành

Căn cứ theo Điểm đ Điều 7, Nghị định 146/2018/NĐ-CP thì Mức đóng BHYT hằng tháng bằng 4,5% mức lương cơ sở tại thời điểm đóng. Mức lương cơ sở của năm 2022 vẫn giữ nguyên mức lương cơ sở từ ngày 01/7/2019 là 1.490.000 đồng. Khi đóng BHYT, học sinh sinh viên được Ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng, tương đương = 1.490.000 x4,5% x 30%=  20.115 đồng/tháng;Cá nhân học sinh sinh viên tự đóng 70% mức đóng, tương đương = 46.935 đồng/tháng ( 563.220 đồng/năm) Trên đây là mức đóng trong điều kiện bình thường còn nếu học sinh, sinh viên thuộc vào nhóm các đối tượng ưu tiên theo quy định của pháp luật thì ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ ở mức cao hơn (từ 30% đến 100% mức đóng)

Phụ huynh học sinh, sinh viên tùy vào điều kiện tài chính có thể lựa chọn các phương thức đóng BHYT cho con như: Đóng theo kỳ 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng tại cơ sở giáo dục, nhà trường nơi học sinh, sinh viên đang theo học.

Tham khảo chi tiết tại bài viết “Quy định về mức đóng và cách đóng bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên năm 2022”

5. Trách nhiệm của học sinh, sinh viên

• Đóng BHYT đầy đủ, đúng hạn
• Sử dụng thẻ BHYT đúng mục đích
• Thực hiện đầy đủ thủ tục khi đến khám chữa bệnh
• Thanh toán chi phí khám chữa bệnh ngoài phần do quỹ BHXH chi trả.
• Chấp hành các quy định và hướng dẫn của tổ chức BHYT và cơ sở khám chữa bệnh.

Không chỉ vậy, để chính sách bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên phát huy hiệu quả cao nhất cũng cần sự phối hợp chặt chẽ trong triển khai thực hiện chính sách bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên giữa ngành BHXH, ngành Giáo dục – Đào tạo và các đơn vị có liên quan; sự cố gắng và tinh thần trách nhiệm cao của các thầy giáo, cô giáo, sự đồng thuận của các bậc phụ huynh học sinh, sinh viên, vai trò tổ chức thực hiện của các trường học.Trên đây, Công ty  Zluat – Đồng hành pháp lý cùng bạn đã cung cấp một số thông tin về Học sinh, sinh viên có phải là đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc?. Đối với sự tin cậy của khách hàng, Zluat sẽ luôn cố gắng hơn nữa để khách hàng có được sự hài lòng nhất. Nếu có thắc mắc gì về Học sinh, sinh viên có phải là đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc? hay những vấn đề khác quý khách hàng có thể liên hệ với chúng tôi. Công ty Zluat luôn sẵn sàng hỗ trợ quý khách hàng!