Khó khăn trong thi hành án hình sự [Cập nhật 2023].

Thi hành án hình sự là hoạt động tố tụng hình sự cuối cùng trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Công tác điều tra, truy tố, xét xử là rất quan trọng và quyết định hình phạt của Tòa án chỉ là sự đánh giá, sự lên án của Nhà nước đối với hành vi phạm tội mà bị cáo đã thực hiện. Còn Thi hành án hình sự là việc đưa các bản án, quyết định hình sự của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật ra thi hành trên thực tế. Như vậy, việc cập nhật các nội dung, thông tin về các vấn đề liên quan đến thi hành án hình sự là vô cùng cần thiết. Bài viết dưới đây Zluat sẽ cung cấp cho quý bạn đọc thông tin về Khó khăn trong thi hành án hình sự [Cập nhật 2023].

1. Thi hành án hình sự là gì?

Thi hành các bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án là một hoạt động phức tạp, đa dạng liên quan đến nhiều lĩnh vực. Thực chất của thi hành án hình sự là việc tổ chức thi hành các hình phạt, biện pháp tư pháp được quy định trong bản án hoặc  quyết định hình sự có hiệu lực pháp luật trên thực tế.

Thi hành án hình sự là những hoạt động tố tụng hình sự cuối cùng trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Công tác điều tra, truy tố và xét xử là rất quan trọng. Quyết định hình phạt của Tòa án chính là sự đánh giá, sự lên án của Nhà nước đối với hành vi phạm tội mà bị cáo đã thực hiện. Nếu chỉ dừng ở mức đánh giá, lên án mà không thực hiện bằng các biện pháp mang tính cưỡng chế đặc trưng của quyền lực nhà nước thì tác động giáo dục, răn đe, phòng ngừa và tính chịu hình phạt hạn chế, thậm chí là không có tác động. Chính vì vậy, pháp luật hình sự đã có những quy định cụ thể về thi hành án hình sự nhằm đảm bảo việc thi hành nghiêm túc các bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật hoặc chưa có hiệu lực pháp luật những được thi hành ngay.

Từ đó, có thể kết luận thi hành án hình sự là việc đưa các bản án, quyết định hình sự của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật ra thi hành trên thực tế.

2. Khó khăn trong thi hành án hình sự 

Các Điều 87, 91, 92, 93, Luật thi hành án hình sự năm 2019 quy định xử lý những trường hợp người thi hành án phạt tù nhưng được hưởng án treo vi phạm nhiều lần, và họ có thể bị Tòa án cấp huyện (nơi người đó thi hành án) buộc phải thi hành án phạt tù theo Điều 65 Bộ luật hình sự 2015, cụ thể trong các trường hợp sau:

– Trong giai đoạn đầu thi hành án, Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện triệu tập đến yêu cầu viết cam kết thi hành án, nếu không đến sẽ lập biên bản (tuy nhiên không nêu rõ thành phần lập biên bản). Sau đó sẽ yêu cầu (không nêu rõ yêu cầu thế nào) trong vòng 7 ngày người thi hành án phải có mặt, nếu không có mặt sẽ bị lập biên bản lần 2 và chuyển hồ sơ sang TAND cùng cấp xét buộc phải thi hành án phạt tù.

– Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo đã bị kiểm điểm theo quy định tại Điều 91 của Luật thi hành án hình sự 2019 nhưng sau khi kiểm điểm vẫn tiếp tục vi phạm (không rõ có cần lập biên bản hay không) và đã được nhắc nhở bằng văn bản mà vẫn cố ý vi phạm thì Công an cấp xã đề xuất Ủy ban nhân dân cấp xã báo cáo, đề nghị cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện tiến hành trình tự, thủ tục đề nghị Tòa án có thẩm quyền quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

Tuy vậy, Luật thi hành án hình sự năm 2019 chưa có quy định xử lý những trường hợp người thi hành án phạt tù nhưng được hưởng án treo đang thi hành án nhưng lại đi khỏi địa phương trên 60 ngày, bỏ trốn thi hành án… nên không thể kiểm điểm theo quy định và không rõ phải xử lý thế nào, trình tự, thủ tục như thế nào, TAND cấp huyện có thể xét buộc phải thi hành án phạt tù ?

Từ những khó khăn, vướng mắc, đề nghị Viện kiểm sát nhân dân tối cao hướng dẫn hoặc phối hợp với liên ngành trung ương thống nhất, hướng dẫn việc xử lý, thủ tục xử lý các nội dung sau:

– Người thi hành bỏ trốn khỏi địa phương, trốn tránh việc thi hành án;

– Người thi hành bỏ đi khỏi địa phương trên 60 ngày, mục đích chính là đi tìm kiếm việc làm;

– Người thi hành sang nước ngoài trên 60 ngày, mục đích chính là đi tìm kiếm việc làm.

Và đồng thời hướng dẫn những nội dung “không rõ” ở phần trên.

3. Nguyên tắc thi hành án hình sự

1. Tuân thủ Hiến pháp, pháp luật, bảo đảm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
2. Bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải nghiêm chỉnh chấp hành.
3. Bảo đảm nhân đạo xã hội chủ nghĩa; tôn trọng danh dự, nhân phẩm, quyền, lợi ích hợp pháp của người chấp hành án, người chấp hành biện pháp tư pháp, quyền, lợi ích hợp pháp của pháp nhân thương mại chấp hành án.
4. Kết hợp trừng trị và giáo dục cải tạo trong việc thi hành án; áp dụng biện pháp giáo dục cải tạo phải trên cơ sở tính chất, mức độ phạm tội, độ tuổi, sức khỏe, giới tính, trình độ học vấn và các đặc điểm nhân thân khác của người chấp hành án.
5. Thi hành án đối với người dưới 18 tuổi chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành người có ích cho xã hội.
6. Khuyến khích người chấp hành án ăn năn hối cải, tích cực học tập, lao động cải tạo, tự nguyện bồi thường thiệt hại.
7. Bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo hành vi, quyết định trái pháp luật của cơ quan, người có thẩm quyền trong thi hành án hình sự.
8. Bảo đảm sự tham gia của cơ quan, tổ chức, cá nhân và gia đình trong hoạt động thi hành án hình sự, tái hòa nhập cộng đồng theo quy định của pháp luật.Như vậy, việc thực hiện thi hành án hình sự được thực hiện dựa trên 8 nguyên tắc nêu trên.

Trên đây là nội dung Khó khăn trong thi hành án hình sự [Cập nhật 2023]. Cảm ơn quý bạn đọc đã quan tâm và theo dõi bài viết của chúng tôi. Mong rằng bài viết sẽ cung cấp cho quý độc giả những thông tin hữu ích về nội dung này. Nếu có thắc mắc hay cần tư vấn, quý bạn đọc vui lòng liên hệ với công ty luật Zluat để chúng tôi có thể giải đáp và tư vấn cho quý bạn đọc một cách nhanh chóng và thuận tiện nhất.