Liên đới chịu trách nhiệm trong bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.

Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng là trách nhiệm pháp lý, bao gồm trách nhiệm bồi thường thiệt hại về vật chất và trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tinh thần, phát sinh khi người nào có lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự , nhân phẩm, uy tín, tài sản và các quyền lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự uy tín tài sản của pháp nhân và các chủ thể khác. Vậy Liên đới chịu trách nhiệm trong bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng  được quy định như thế nào? Hãy cùng Zluat tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

1. Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng là gì?

Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng là trách nhiệm pháp lý, bao gồm trách nhiệm bồi thường thiệt hại về vật chất và trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tinh thần, phát sinh khi người nào có lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản và các quyền lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự uy tín tài sản của pháp nhân và các chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bên bị thiệt hại theo quy định của pháp luật.

Bộ luật dân sự không đưa ra khái niệm về trách nhiệm bồi thường thiệt hại mà chỉ quy định khi thì lại xảy ra người có hành vi gây thiệt hại phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại về vật chất và bồi thường thiệt hại về tinh thần. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại về vật chất là trách nhiệm bù đắp tổn thất vật chất thực tế tính được thành tiền, sau viên vi phạm gây ra bao gồm tất về tài sản, chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế khắc phục thiệt hại, thu nhập thực tế bị mất hoặc giảm sút.

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tinh thần là khi một người có hành vi gây thiệt hại về tinh thần cho người khác do xâm phạm đến tính mạng sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác thì người đó ngoài việc chấm dứt hành vi vi phạm, xin lỗi cải chính công khai còn phải bồi thường một khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần trong người bị thiệt hại.

Trong đời sống hàng ngày thiệt hại về tài sản, tính mạng, sức khỏe, danh dự uy tín nhân phẩm của cá nhân, tài sản, danh dự, uy tín của tổ chức do hành vi trái pháp luật của cá nhân diễn ra khá nhiều. Việc pháp luật quy định trách nhiệm dân sự nói chung và trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng nói riêng là vô cùng cần thiện khi một hành vi xâm phạm tài sản quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức thì tùy theo quan hệ bị xâm hại được pháp luật bảo vệ.

2. Các trường hợp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo quy định năm 2023

Điều 584 Bộ luật dân sự 2015 quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại như sau:

“ 1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

3. Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này.”

Bất cứ một hoạt động sản xuất, kinh doanh nào phát sinh giữa các bên cũng đều liên quan đến hợp đồng. Hợp đồng có ý nghĩa quan trọng là căn cứ để xác định nội dung thỏa thuận và cũng là căn cứ để giải quyết trong trường hợp các bên giải quyết tranh chấp.

3. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng

Điều 585 Bộ luật dân sự 2015 quy định về nguyên tắc bồi thường thiệt hại như sau:

“ 1. Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.

3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên gây thiệt hại có quyền yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.

4. Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

5. Bên có quyền, lợi ích bị xâm phạm không được bồi thường nếu thiệt hại xảy ra do không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại cho chính mình.”

4. Liên đới chịu trách nhiệm trong bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng

Căn cứ làm phát sinh nghĩa vụ này được quy định tại khoản 5, 6 Điều 281 Bộ luật Dân sự gây thiệt hại do hành vi trái pháp luật và những căn cứ khác do luật định, còn nội dung cụ thể về trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng thì được quy định tại Chương XXI, “Bộ luật dân sự năm 2015”, trong đó quy định về bồi thường thiệt hại ngoài hợp do nhiều người gây ra được quy định tại  Điều 616 “Bộ luật dân sự năm 2015”, với nội dung cụ thể như sau:

“Điều 616. Bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra

Trong trường hợp nhiều người cùng gây thiệt hại thì những người đó phải liên đới bồi thường cho người bị thiệt hại. Trách nhiệm bồi thường của từng người cùng gây thiệt hại được xác định tương ứng với mức độ lỗi của mỗi người; nếu không xác định được mức độ lỗi thì họ phải bồi thường thiệt hại theo phần bằng nhau.”

Theo quy định trên, chủ thể chịu trách nhiệm liên đới sẽ là những người cùng gây ra thiệt hại. Tuy nhiên, quy định trên chỉ nêu ra nhưng lại không giải thích “cùng gây ra thiệt hại” cụ thể là như thế nào? Việc quy định như vậy nhưng lại không giải thích cụ thể dẫn đến các trường hợp người áp dụng luật hiểu sai, áp dụng nhầm hoặc không biết phải áp dụng như thế nào?

Cùng gây ra thiệt hại có thể có các trường hợp sau:

– Thứ nhất, cùng cố ý gây ra thiệt hại, tức là có cùng ý chí, cùng nhau thực hiện một hành vi hoặc là những người này không cùng ý chí nhưng đều có thể nhận thức được hành vi đó là trái pháp luật, có thể gây ra thiệt hại nhưng vẫn thực hiện hành vi đó. Trường hợp này, nếu người bị gây ra thiệt hại không có lỗi thì đương nhiên những người gây ra thiệt hại phải bồi thường, còn trong trường hợp người bị thiệt hại cũng có lỗi thì sẽ bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 617 “Bộ luật dân sự 2015”.

– Thứ hai, cùng vô ý gây ra thiệt hại, trường hợp này nếu như người bị thiệt hại cũng có lỗi thì những người gây ra thiệt hại bồi thường theo quy định tại Điều 617 Bộ Luật Dân sự, nhưng nếu người gây ra thiệt hại hoàn toàn không có lỗi thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng của những người cùng gây thiệt hại được xác định trong hai trường hợp liên đới bồi thường thiệt hại của chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ khi chủ sở hữu để người khác chiếm hữu sử dụng trái pháp luật nguồn nguy hiểm cao độ (khoản 4 Điều 623) và trách nhiệm liên đới bồi thường thiệt hại của chủ sở hữu súc vật và người thứ ba khi họ cùng có lỗi để súc vật gây thiệt hại cho người khác (khoản 2 Điều 625).

– Thứ ba, vừa cố ý vừa vô ý gây ra thiệt hại, trường hợp nay là gộp lại giữa hai trường hợp trên, hướng giải quyết sẽ tách ra thành từng bên có lỗi vô ý và có lỗi cố ý để giải quyết.

Qua những phân tích trên, chúng ta có thể thấy rằng việc quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra còn khá mông lung, khó áp dụng trong thực tiễn, mong rằng những phân tích trên sẽ có ích trong việc áp dụng quy định này hơn.

Trên đây là Liên đới chịu trách nhiệm trong bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng mà Zluat muốn giới thiệu đến quý bạn đọc. Hi vọng bài viết sẽ hỗ trợ và giúp ích cho quý bạn đọc về vấn đề này!

✅ Dịch vụ thành lập công ty	⭕ Zluat cung cấp dịch vụ thành lập công ty/ thành lập doanh nghiệp trọn vẹn chuyên nghiệp đến quý khách hàng toàn quốc
✅ Đăng ký giấy phép kinh doanh	⭐ Thủ tục bắt buộc phải thực hiện để cá nhân, tổ chức được phép tiến hành hoạt động kinh doanh của mình
✅ Dịch vụ ly hôn	⭕ Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn ly hôn, chúng tôi tin tưởng rằng có thể hỗ trợ và giúp đỡ bạn
✅ Dịch vụ kế toán	⭐ Với trình độ chuyên môn rất cao về kế toán và thuế sẽ đảm bảo thực hiện báo cáo đúng quy định pháp luật
✅ Dịch vụ kiểm toán	⭕ Đảm bảo cung cấp chất lượng dịch vụ tốt và đưa ra những giải pháp cho doanh nghiệp để tối ưu hoạt động sản xuất kinh doanh hay các hoạt động khác
✅ Dịch vụ làm hộ chiếu	⭕ Giúp bạn rút ngắn thời gian nhận hộ chiếu, hỗ trợ khách hàng các dịch vụ liên quan và cam kết bảo mật thông tin