Những điều cần lưu ý về ly hôn đơn phương.

Thủ Tục Ly Hôn Đơn Phương Và Những Điểm Cần Lưu Ý

Ngoài việc có thể thuận tình ly hôn, hai vợ chồng có thể gửi đơn ra tòa án xin ly hôn đơn phương. Vậy trình tự thủ tục khi đơn phương thuận tình ly hôn được quy định như thế nào theo quy định hiện hành?
Ai có quyền yêu cầu tòa án giải quyết đơn phương ly hôn?
Khác với ly hôn thuận tình là do cả hai bên đồng ý, ly hôn đơn phương xảy ra khi một trong các bên nộp đơn xin ly hôn.
Theo quy định tại Điều 56 Luật hôn nhân và gia đình (Hôn nhân và gia đình) 2014, đối tượng của đơn yêu cầu ly hôn đơn phương (ly hôn theo yêu cầu của một bên) là:

– Vợ, chồng hoặc cả hai bên có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn.
– Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
Như vậy, căn cứ vào quy định tại Điều 56 Luật HNandGĐ, Tòa án sẽ giải quyết cho ly hôn trong trường hợp có căn cứ về việc cuộc hôn nhân của hai vợ chồng lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được do:

– Một trong hai người có hành vi bạo lực gia đình;

– Vợ hoặc chồng vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng (yêu thương, chung thủy, tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau, sống chung với nhau trừ trường hợp có thỏa thuận khác)…

Đặc biệt, khoản 2 Điều 51 Luật HNandGĐ nhấn mạnh:

Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi

Như vậy, có thể thấy, việc ly hôn đơn phương có thể do vợ hoặc chồng hoặc người thân thích khác (khi đáp ứng điều kiện Luật quy định) yêu cầu Tòa án giải quyết.
Các giấy tờ cần chuẩn bị khi ly hôn theo yêu cầu của 1 bên:

Để được Tòa án giải quyết ly hôn đơn phương, người yêu cầu phải chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ như sau:

– Đơn xin ly hôn đơn phương được ban hành theo mẫu;

– Đăng ký kết hôn (bản chính); nếu không có thì có thể xin cấp bản sao…

– Bản sao có chứng thực Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân… của vợ và chồng; sổ hộ khẩu của gia đình;

– Bản sao chứng thực giấy khai sinh của con nếu có con chung;

– Nếu có tài sản chung và yêu cầu phân chia tài sản chung khi ly hôn thì chuẩn bị giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung này…

Thẩm quyền giải quyết ly hôn đơn phương:

Theo quy định tại Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS) năm 2015, khi yêu cầu ly hôn đơn phương, người có yêu cầu phải nộp đơn đến Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc.
Đồng thời, tại khoản 1 Điều 35 BLTTDS, những tranh chấp về hôn nhân và gia đình sẽ do Tòa án nhân dân cấp huyện giải quyết theo thủ tục sơ thẩm.
Tuy nhiên, nếu những vụ án ly hôn này có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài thì Tòa án cấp huyện không có thẩm quyền mà thuộc về thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh. (Căn cứ điều 37 BLTTDS).
Do đó, nếu hai công dân Việt Nam ly hôn trong nước thì việc yêu cầu ly hôn phải được nộp tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú, làm việc của người đơn phương xin ly hôn. Nếu có yếu tố nước ngoài thì do tòa án nhân dân cấp tỉnh thực hiện.
Thời gian giải quyết ly hôn đơn phương:

Thủ tục ly hôn đơn phương diễn ra như thủ tục của vụ án dân sự. Như vậy, theo quy định của BLDS 2015 thì thời hạn ly hôn đơn phương phải trải qua các giai đoạn: chuẩn bị xét xử, mở phiên tòa…

Trong các trường hợp thông thường, thời gian giải quyết vụ án ly hôn đơn phương thường ít nhất là 04 tháng. Tuy nhiên, trên thực tế có nhiều vụ việc phức tạp, do nhiều nguyên nhân bất khả kháng… có thể kéo dài hơn.
Trong trường hợp ly hôn đơn phương thì án phí được tính như thế nào?
Trong vụ án ly hôn đơn phương, ngoài yêu cầu về quan hệ vợ chồng, vợ, chồng thường yêu cầu chia tài sản chung của vợ chồng. Vì vậy, theo quy định tại Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14, nếu ly hôn vô giá thì án phí là 300.000 đồng.
Ngược lại, nếu vụ án ly hôn có giá ngạch thì căn cứ vào giá trị tài sản được chia thì án phí ly hôn sẽ từ 300.000 đồng trở lên. Trong đó, cao nhất với tài sản vượt quá 04 tỷ đồng thì án phí là 112 triệu đồng cộng với 0,1% giá trị phần tài sản vượt quá 04 tỷ đồng.