Trách nhiệm nêu gương về phẩm chất chính trị.

Trách nhiệm là việc mà mỗi người phải làm và phải có ý thức với những việc làm đó. Trách nhiệm luôn là một gánh nặng nhưng nó sẽ giúp chúng ta rất nhiều trong quá trình phát triển. Người sống có trách nhiệm sẽ được người khác tôn trọng và sẽ dễ dàng đạt được thành công. Trong bất kỳ lĩnh vực nào, trách nhiệm luôn là điều được quan tâm và ưu tiên hàng đầu. Bài viết dưới đây, mời quý bạn đọc cùng tham khảo thông tin về Trách nhiệm nêu gương về phẩm chất chính trị.

1. Quan điểm chung

Đại hội XIII của Đảng xác định: “Thực hiện nghiêm các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương, chức vụ càng cao càng phải gương mẫu, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương. Đảng viên tự giác nêu gương để khẳng định vị trí lãnh đạo, vai trò tiền phong, gương mẫu, tạo sự lan tỏa, thúc đẩy các phong trào cách mạng. Coi trọng kiểm tra, giám sát trong Đảng kết hợp với phát huy vai trò giám sát của cơ quan dân cử, của Mặt trận Tổ quốc, báo chí và Nhân dân đối với cán bộ, đảng viên thực hiện các quy định nêu gương”^([11]).

2. Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên tiếp tục được Đại hội XIII của Đảng xác định là phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp quan trọng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Đây là sự tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò, tầm quan trọng đặc biệt của phương pháp nêu gương đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đại hội XIII của Đảng đã đưa phương pháp nêu gương vào 3 trong 10 trọng tâm công tác xây dựng Đảng thời gian tới và nhấn mạnh “nêu gương phải thực sự trở thành một nội dung quan trọng trong phương thức lãnh đạo của Đảng”^([12]). Như vậy, nêu gương tiếp tục được Đảng ta coi trọng, đồng thời đặt lên một tầm cao mới. Thực tế, việc nêu gương không phải là khẩu hiệu, là khuyến nghị, mà cần hiểu là yêu cầu đòi hỏi bắt buộc, mang tính tự giác cao, có phương pháp, cách thức và mục đích rõ ràng. Theo đó, Đại hội nhấn mạnh “phát huy tính tiền phong, gương mẫu, trọng dân, gần dân, tin dân, hiểu dân, học dân của cán bộ, đảng viên. Tăng cường hơn nữa mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân, củng cố và không ngừng nâng cao niềm tin của Nhân dân đối với Đảng”⁽[13]⁾.

Xác định công tác cán bộ là “then chốt của then chốt”, Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ “Nâng cao bản lĩnh chính trị, trí tuệ, sự gương mẫu, tinh thần vì Nhân dân phục vụ của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt và người đứng đầu các cấp”⁽[14]⁾. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược và người đứng đầu các cơ quan, đơn vị đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, trong đó nhấn mạnh phải “nêu cao danh dự, lòng tự trọng” của người cán bộ, đảng viên. Phát biểu trong buổi họp báo thông báo kết quả Đại hội XIII của Đảng diễn ra ngày 01/02/2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng bày tỏ: “Ai cũng thích tiền nhưng danh dự mới là điều cao quý nhất, chết cũng không mang tiền theo được”. Đây là căn cốt giúp người cán bộ, đảng viên không chùn bước trước khó khăn thử thách, không sa ngã trước những cám dỗ của ham muốn tầm thường. Khi danh dự và lòng tự trọng được đề cao, cán bộ, đảng viên không những giữ vững được đạo đức, nhân cách, phẩm giá của mình mà còn quyết tâm, nỗ lực khẳng định bản thân trước yêu cầu, nhiệm vụ; kiên quyết đấu tranh phòng, chống có hiệu quả với những biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.

3. Phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo các cấp, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống. 

Đây là nhiệm vụ, giải pháp quan trọng hàng đầu, là điều kiện bảo đảm cho nêu gương. Trước thực trạng sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có những cán bộ, đảng viên giữ các cương vị cao cấp của Đảng và Nhà nước, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đã nhận diện 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự chuyển biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Bộ Chính trị ban hành Quy định số 55-QĐ/TW ngày 19/12/2016 của Bộ Chính trị về một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên. Trong đó, đề cập 6 quy định, nhằm “tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, kịp thời chấn chỉnh tác phong công tác, lối sống xa hoa, lãng phí gây phản cảm trong xã hội và gương mẫu thực hiện nếp sống văn minh, giản dị, tiết kiệm”^([15]).

Quy định số 08-QĐi/TW ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương cũng“chỉ rõ 8 nội dung các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương phải gương mẫu đi đầu thực hiện và 8 nội dung phải nghiêm khắc với bản thân và kiên quyết chống; đồng thời yêu cầu cán bộ giữ chức vụ càng cao càng phải gương mẫu”^([16]). Nội dung này được chính thức đưa vào Văn kiện Đại hội XIII, nhấn mạnh trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trên ba mối quan hệ với mình, với việc và với người. Đối với mình phải nghiêm khắc trong thực hiện nêu gương, đối với việc phải gương mẫu đi đầu, đối với người phải kiên quyết chống các hiện tượng tiêu cực, như chủ nghĩa cá nhân, nói không đi đôi với làm, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, cửa quyền, lạm quyền, trục lợi.

Về nêu gương theo tấm gương tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Đại hội XIII khẳng định việc thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị “đã trở thành nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của mỗi tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên”^([17]). Ngày 12/6/2021, phát biểu tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị, triển khai Kết luận số 01 của Bộ Chính trị khóa XIII về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Việc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, gắn với trách nhiệm nêu gương có chuyển biến tích cực. Các cấp uỷ, cán bộ, đảng viên, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, nhất là các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương đã thực hiện nêu gương bằng những việc làm, hành động cụ thể, với phương châm “trên trước, dưới sau”, “trong trước, ngoài sau”, “học tập đi đôi với làm theo”. Qua đó, có rất nhiều tấm gương cán bộ, đảng viên tiên phong gương mẫu, từ đồng chí Tổng Bí thư cho đến các đảng viên ở cơ sở. Đây là kết quả đáng tự hào mà công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng đem lại; là nguyên nhân trực tiếp thúc đẩy đổi mới toàn diện, đồng bộ và tạo ra những thành quả cách mạng to lớn của đất nước.

Trong thời gian tới, đồng chí Tổng Bí thư nhấn mạnh cần chú trọng quán triệt, tập trung làm tốt ba vấn đề: Học tập, làm theo Bác và nêu gương của cán bộ, đảng viên. Theo đó, cần kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, trong đó “xây” là cơ bản, chiến lược; “chống” là quan trọng, cấp bách. Đề cao tinh thần “nói đi đôi với làm”, “rèn luyện suốt đời”, thường xuyên “tự soi”, “tự sửa”. Đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tham nhũng, tiêu cực với tinh thần không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Đồng thời khuyến khích, cổ vũ cán bộ, đảng viên suy nghĩ, hành động vì lợi ích chung, vì hạnh phúc của Nhân dân, làm cho Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh.

4. Đại hội nhấn mạnh đến tính nêu gương thực hành dân chủ của đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức.

Đây vừa là nhiệm vụ, giải pháp, vừa là yêu cầu quan trọng, không thể thiếu đối với cán bộ, đảng viên trong thực hành dân chủ. Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ: “Cấp uỷ, tổ chức đảng, các tổ chức đảng trong hệ thống chính trị, đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức nêu gương thực hành dân chủ, tuân thủ pháp luật, đề cao đạo đức xã hội”⁽[18]⁾. Cán bộ là gốc của mọi công việc, muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay xấu, theo đó, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức phải gương mẫu trong thực hành dân chủ, lời nói đi liền với hành động, làm nhiều hơn nói, trong sạch về phẩm chất đạo đức, lối sống, nhất là khi tiếp xúc với Nhân dân, giải quyết những thắc mắc, băn khoăn của Nhân dân phải hết sức lắng nghe, cầu thị, trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân.

Đại hội đã nhấn mạnh đến cụm từ “đạo đức xã hội” của đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức trong thực hành dân chủ. Bởi trên thực tế, thời gian qua có một bộ phân cán bộ, công chức, viên chức thiếu gương mẫu trong làm việc, có thái độ thiếu chuẩn mực với Nhân dân, gây khó khăn trong giải quyết khiếu nạn, tố cáo của Nhân dân. Nếu cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức không gương mẫu trong thực hành dân chủ, vi phạm dân chủ thì làm sao nói được Nhân dân, hướng dẫn được Nhân dân phát huy quyền làm chủ. Vì vậy, lần này Đại hội đặt ra “đạo đức xã hội” của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức phải được đề cao, đây cũng là vấn đề mấu chốt xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức các cấp có đủ năng lực, phẩm chất, uy tín đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đặt ra, khơi dậy khát vọng, ý chí vươn lên của các tầng lớp Nhân dân.

5. Phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên với tiêu chí “6 dám” thông qua chính sách khuyến khích và cơ chế bảo vệ.

Đây là điểm mới thể hiện quyết tâm chính trị rất cao của Đảng trong phát huy vai trò, trách nhiệm nêu gương của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Tinh thần trách nhiệm nêu gương không phải tự nhiên mà có, không phải tự nó tồn tại, mà phải thông qua giáo dục, rèn luyện và các biện pháp, chế tài của Đảng và pháp luật. Để phát huy phẩm chất, trí tuệ, năng lực và tính tiền phong, gương mẫu, Đại hội XIII bổ sung vào văn kiện “có chính sách khuyến khích và cơ chế phù hợp bảo vệ những cán bộ có ý chí chiến đấu cao, gương mẫu thực hiện nguyên tắc của Đảng và pháp luật của Nhà nước, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung”^([19]).

Theo đó, “dám nghĩ” là không được bằng lòng, tự mãn với những cái đã có mà phải luôn luôn trăn trở tìm tòi, tìm ra cái mới, cách làm hiệu quả. “Dám nói” ở đây không phải là nói càn, phát ngôn ngược lại đường lối, chủ trương của Đảng mà là nói thẳng, nói thật, nói đúng, nói đi đôi với làm, nói ít hơn làm. Trong công tác xây dựng Đảng hiện nay, trước thực trạng một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu các cơ quan Đảng và Nhà nước khi mắc sai lầm, khuyết điểm “không dám chịu trách nhiệm”, tìm mọi cách đùn đẩy trách nhiệm cho cấp dưới và cho tổ chức. Đảng đưa quan điểm “dám chịu trách nhiệm” của người cán bộ, đảng viên là nét văn hóa, lòng tự trọng, danh dự của người cán bộ, đảng viên, thể hiện rõ quan điểm tự phê bình và phê bình của Đảng. Đặc biệt, là “dám đương đầu, dám đột phá”; đây là vấn đề mới, vấn đề khó, nhất là trong điều kiện hệ thống pháp luật của nước ta chưa được hoàn thiện, thiếu đồng bộ, thậm chí có chồng chéo, chưa cập nhật với những vấn đề mới nảy sinh của đời sống xã hội.

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đặt ra quan điểm “6 dám” đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên là “liều thuốc” rất kịp thời, giúp cởi bỏ tâm lý sợ sai của mình trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Đồng thời là cơ sở để cán bộ, đảng viên vững tâm, vững lòng hơn khi có những đổi mới sáng tạo vì sự phát triển, vì lợi ích sự nghiệp chung của đất nước. Muốn cho đất nước đổi mới theo hướng tích cực rất cần có những cán bộ có những đột phá nắm bắt thời cơ, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới sáng tạo vì sự nghiệp chung, vì lợi ích của Nhân dân.

2.5. Coi trọng kiểm tra, giám sát, sơ kết, rút kinh nghiệm trong Đảng, kết hợp với phát huy vai trò giám sát của cơ quan dân cử, của Mặt trận Tổ quốc, báo chí và Nhân dân đối với cán bộ, đảng viên thực hiện các quy định nêu gương. Công tác kiểm tra, giám sát là chức năng của Đảng, là cơ sở để Đảng kịp thời phát hiện, bổ sung nhiều nội dung, biện pháp lãnh đạo, quản lý sát thực. Ngược lại, nếu làm không tốt thì việc triển khai công việc trong thực tiễn sẽ kém hiệu quả,  “đầu voi, đuôi chuột”, “đánh trống, bỏ dùi”, thậm chí không triển khai thực hiện. Chính vì vậy, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nghị quyết, quy định về trách nhiệm nêu gương. Tổ chức chặt chẽ việc sơ kết, rút kinh nghiệm, tổ chức gặp mặt, biểu dương, khen thưởng kịp thời các tập thể và cá nhân điển hình tiên tiến trong thực hiện nêu gương. Thông qua hoạt động này, nhằm tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm để có biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo. Đồng thời, tiếp tục nhân rộng, lan tỏa những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt trong thực hành nêu gương của cán bộ, đảng viên, như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Người tốt, việc tốt như hoa nở mùa Xuân, nêu gương sáng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng”; “lấy gương người tốt, việc tốt để hằng ngày giáo dục lẫn nhau là một trong những cách tốt nhất để xây dựng Đảng, xây dựng các tổ chức cách mạng, xây dựng con người mới, cuộc sống mới”. Phát huy vai trò giám sát của cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc, báo chí và Nhân dân, nhằm đánh giá đúng thực chất việc thực hành trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.

Trên đây là nội dung Trách nhiệm nêu gương về phẩm chất chính trị. Cảm ơn quý bạn đọc đã quan tâm và theo dõi bài viết của chúng tôi. Mong rằng bài viết này sẽ cung cấp cho quý độc giả những thông tin hữu ích về nội dung trên. Nếu có thắc mắc hay cần tư vấn, quý bạn đọc vui lòng liên hệ với công ty luật Zluat để chúng tôi có thể giải đáp và tư vấn cho quý bạn đọc một cách nhanh chóng và thuận tiện nhất.